Moeras, kwelwater, dijken en bruggen

Vanmiddag, 18 augustus, ligt het accent op de historie van het groen en het water in De Moerputten. Dit sluit naadloos aansluit op ons jaarthema ‘Groen Doen’. Tijdens de wandeling staan we dan ook regelmatig stil om de vegetatie en het landschap te bewonderen en de geschiedenisverhalen tot ons te nemen.

De Moerputten bestaat uit een diversiteit aan terreintypen: hooilanden, rietvelden, moerassen, open wateren en wilgenstruwelen. Het gebied heeft een rijke maar kwetsbare flora en fauna. Je vindt er reeën, vossen en zeldzame vogels als waterval, blauwborst en zomertaling. Op de pijlers van de Moerputtenbrug zijn korstmossen, bladmossen en muurvarens te vinden, waaronder de in Nederland zeldzame en beschermde steenbreekvaren. Elders in het gebied liggen enkele van de resterende oorspronkelijke blauwgraslanden in Nederland.

We starten op de dijk uit 1629, tevens wildwissel, om vervolgens af te dalen naar het slingerende pad door het moeras. Tijdens de wandeling zien we bijzondere vegetatie zoals de Engelwortel. Allerlei mooie én giftige planten passeren de revue. Ook staan we stil bij een plek waar in de avond de nachtegalen regelmatig een concert geven. Hiertoe worden speciale avondwandelingen georganiseerd.

“Het verhaal van het moeras gaat terug tot de middeleeuwen de tijd van Frederik Hendrik en de Spaanse oorlog, maar er zijn ook Romeinse resten,” vertelt gids Ton.
We lopen langs de kraamkamer van het pimpernelblauwtje, een in België en Nederland uitgestorven vlindersoort dat hier op de Moerputten met succes is geherintroduceerd door de inzet van een autoriteit op dit gebied: ecoloog Irma Wienhof.

Onze gids vertelt uitgebreid over de verschillende stadia in het vlinderleven van het Blauwtje, waarbij de moerassteekmier een belangrijke rol speelt.

Twee dijken vormen sinds eeuwen een inundatiegebied. “En dat resulteerde in een moeras. Daarvoor was er vrijwel geen vegetatie in het gebied. Nu het klimaat verandert, zie je dat terug,” vertelt gids Ton. “Zo sterven er bijvoorbeeld boomsoorten uit vanwege de veranderende waterstand.”

We staan stil bij de bron van het kwelwater, dat er momenteel uitziet als een grote plas in een beek. Ton vertelt dat het gebied ondergronds in verbinding staat met het Dommeldal dat zo’n 35 meter hoger ligt. Neemt daarvan de waterstand toe, dan stijgt de waterspiegel in het Moerasgebied. Datzelfde geldt voor De Beerse Overlaat en Het Bossche Broek.

We steken de Moerputtenbrug over en staan op de voormalige spoordijk nog een moment stil bij een immense dassenburcht. Ton: “Het aantal dassen neemt net als de bevers momenteel enorm toe en dat begint een bedreiging te vormen voor de dijken.”

Rotary Den Bosch West

Een hechte serviceclub in de regio Den Bosch. Interesse om lid te worden? Mail naar rotarydbwest@gmail.com.